Digitale archivering in de gemeente Haarlem

De VVD Haarlem heeft in verschillende dossiers gemerkt dat het voorkomt dat e-mails van ambtenaren gewist zijn. Daardoor is het vaak lastig om dossiers achteraf te doorgronden en een zorgvuldig onderzoek naar de gang van zaken is veelal onmogelijk. Regelmatig ontvangt de VVD berichten over verdwenen mailtjes en e-mail correspondentie van ambtenaren en wethouders die op USB-sticks door het stadhuis zwerven. Een situatie die in een professionele organisatie niet mag voorkomen.

Daarom heeft de VVD gevraagd of er een overkoepelende ICT oplossing beschikbaar is welke zorg kan dragen voor de auto-archivering van alle communicatie binnen de gemeente. Ook is navraag gedaan naar het bewaren van e-mails, welke e-mails worden precies geborgd? En bovendien is gevraagd hoe alle in – en uitgaande mail dan gearchiveerd wordt.

Het antwoord van de gemeente luidde als volgt:

  • Binnen de gemeente is geen voorziening voor auto-archivering van alle communicatie. Dit betekent dat niet voorzien is in het systematisch en geautomatiseerd opslaan van ontvangen of verzonden e-mails.
  • Op basis van het beleid gebaseerd op de Archiefwet wordt díe communicatie bewaard waarop een reactie wordt verwacht en/of waarin afspraken/besluiten worden vastgelegd, dan wel berichten die een rechtsgevolg kunnen hebben. De verantwoordelijkheid van de registratie is belegd bij de vakinhoudelijke afdelingen waar de berichten binnenkomen. Deze werkwijze wordt ook bij vergelijkbare gemeenten toegepast waaronder Haarlemmermeer en Almere. De huidige praktijk laat zien dat een zeer beperkt aantal e-mails wordt gearchiveerd zoals bedoeld in de Archiefwet.
  • We hebben contact gezocht met het Rijksarchief omdat ons bekend is deze problematiek ook landelijk speelt. Bij het Rijksarchief wordt momenteel onderzocht of met intelligente, zelflerende software geautomatiseerd een selectie kan worden gemaakt uit de circa 1 miljard e-mails die jaarlijks binnen de rijksdiensten worden geproduceerd en op welke wijze deze mails duurzaam toegankelijk gemaakt kunnen worden. Deze ontwikkeling verkeert nog in het pilotstadium

Een eerste voorzichtige conclusie is dat de overgang naar het digitale tijdperk er toe leidt dat er een zwart gat in het gemeentearchief is ontstaan. Ambtenaren bepalen zelf wat bewaard wordt en controle is bijna niet mogelijk. De VVD zal aanvullende vragen gaan stellen over mogelijke back-ups die door de IT afdeling worden gemaakt en die wellicht toch een vorm van archivering waarborgen.

Nu wil het toeval dat een geëngageerd burger al een WOB verzoek had ingediend bij de Gemeente Haarlem met een aantal vragen over de toepassing van de archiefwet en de back-up procedures in Haarlem. Deze vragen vindt u hieronder.

Hopelijk gaan de inspanningen van de VVD en verschillende bezorgde inwoners er op termijn toe leiden dat de gemeente Haarlem de archivering van al zijn communicatie op orde brengt.

Wordt vervolgd!