Verward gedrag, geen eigenschap maar een oordeel over gedragingen

Donderdag 13 april besprak de commissie Samenleving het Actieprogramma verbetering aanpak mensen met verward gedrag. De VVD heeft in deze commissie complimenten geuit naar het college. De uitgangspunten zijn helder, de VVD is zeer tevreden dat uit dit actieprogramma blijkt dat de gemeente zich met dit plan niet ontslaat van de opdracht om deze mensen te proberen te begrijpen.

Verward gedrag hoeft namelijk niet direct een probleem te zijn, dat wordt het pas wanneer dit leidt tot overlast, verkommering, onveiligheid of strafbare feiten. Vanuit het Trimbos is hierover een waardevolle bijdrage geschreven door senior onderzoeker Frank van Hoof.  

Van Hoof stelt dat ‘verward gedrag’ geen eigenschap is maar een oordeel over iemands gedragingen en gedachten. Door iemand verward te noemen, kan men ook denken er geen moeite wordt genomen om te begrijpen waarom iemand doet wat hij doet.

Deze label plakken wij op verschillende mensen met verschillende achterliggende problematiek. Terwijl er geen vaste doelgroep ‘verwarde mensen’ bestaat. Immers het betreft een oordeel over gedragingen en geen eigenschappen. Er is geen aanwijsbare doelgroep met verwardheid als gemeenschappelijk kenmerk. Toch schrijven we tegenwoordig veel problematiek toe aan deze zelfgecreëerde ‘doelgroep’. Een stijging van agressie in de trein wordt door de NS toegeschreven aan verwarde mensen, overlast wordt door woningcorporaties toegeschreven aan verwarde huurders enz. Gelukkig blijkt uit dit actieplan dat we ons als gemeente niet ontslaan van de opdracht om anderen te proberen te begrijpen. Niet stigmatiseren maar achterhalen wat de aanleiding vormt voor het gedrag.

De VVD heeft daarom aandacht gevraagd voor de passende ondersteuning die in het actieplan is opgesteld. Omdat er geen aanwijsbare doelgroep is, is het de vraag: hoe wijs je deze ondersteuning toe wanneer we deze alleen zouden aanbieden aan ‘verwarde mensen’. Moeten mensen dan eerst verward gedrag gaan vertonen, oftewel moeten we hun gedragingen niet meer kunnen begrijpen voordat we hulp in schakelen terwijl ze al wel hulp nodig hebben. Wat de VVD betreft kan dat niet het geval zijn, wie hulp of ondersteuning nodig heeft moet dit krijgen. Hulp bij het krijgen van een briefadres kan niet alleen toegeschreven worden aan degene die eerst ‘zonder schoenen op straat gaat rondzwalken’. De wethouder heeft de VVD gerustgesteld en aangegeven dat deze voorzieningen breed beschikbaar zijn voor wie passende hulp behoeft. Een labeltje ‘verward’ is daarbij niet nodig.

Waar het bij de aanpak van ‘verward gedrag’ wat de VVD betreft vooral om gaat, is het oog hebben voor de mens en de aanleiding. Door een ‘verward persoon’ te vervoeren in een politieauto of zelfs mee te nemen naar het politiebureau wordt een persoon welke geen strafbare feiten pleegt onnodig gecriminaliseerd. Het is in het belang van deze mensen om zo min mogelijk contact met de politie te hebben, omdat dit een vertragende werking kan hebben op het doorgeleiden van deze mensen naar de plek waar zij thuishoren: de Geestelijke Gezondheidszorg. Contact met de politie kan voor labiele patiënten traumatische gevolgen hebben. De VVD is dan ook een voorstander van Psycholance. In Haarlem gaan we aan de slag met een Pilot Psycolance. Hierdoor kan de politie zich richten op haar kerntaak: de veiligheid in de stad.

Haarlem beschikt echter nog niet over 24/7 beschikbare zorg in acute situaties. De VVD moedigt het aan dat de mogelijkheden hiertoe worden onderzocht. Daarom heeft de VVD de wethouder in haar bijdrage gewezen op de onlangs geopende crisisbeoordelingslocatie (CBL) in Groningen. Op deze locatie worden personen met verward gedrag binnengebracht als er een vermoeden bestaat van acute psychiatrische problematiek. Deze mensen belanden nu nog vaak in een politiecel, terwijl ze daar niet horen. Gemeenten, politie en de ketenpartners in de acute psychiatrie slaan met het CBL de handen ineen en zetten een belangrijk stap in de zorg voor deze groep.  

De wethouder heeft aangegeven dit voorbeeld nader te onderzoeken.

Tot slot heeft de VVD de wethouder verzocht om de commissie op de hoogte te houden van de ontwikkelingen van de verschillende onderzoeken die in het kader van de verbetering van aanpak mensen met ‘verward gedrag’ zijn ingezet.

Lees hier het Actieprogramma verbetering aanpak mensen met verward gedrag.