Behandeling Programmabegroting 2019-2023

Op maandag 5 en donderdag 8 november bespreekt de Haarlemse gemeenteraad de door het college gepresenteerde programmabegroting 2019-2023. Op maandag 5 november sprak onze fractievoorzitter Anne Sterenberg in de eerste termijn in reactie op deze begroting de volgende tekst uit.

Voorzitter,

Churchill zei ooit; Kritiek is misschien niet aangenaam, maar het is nodig. Het vervult dezelfde functie als pijn in het menselijk lichaam. Het roept om aandacht voor een ongezonde toestand”.

Kritiek zult u vanavond dan ook krijgen op de begroting die wij bespreken. Maar vergeet niet, u kunt nog ingrijpen en bijsturen. U kunt een ongezonde (financiële) toestand nog gezonder maken. Dat vergt samenwerken, niet alleen met de coalitie, maar ook met de oppositie en onze inwoners.

Voorzitter, een nieuwe begrotingsbehandeling, een onwijs dik pak papier waar we steeds korter over mogen praten. We zullen zien waar dit de stad brengt. Maar nog veel belangrijker, we willen dat inwoners meepraten en denken, 178 keer komt het woord inwoners in de begroting voor maar het college zet voor hen ruim 300 pagina’s om in 1 infographic.

Voorzitter, is dit hoe u onze inwoners serieus wilt nemen? Dit stuk leest alles behalve plezierig weg. Het staat vol proza, onbegrijpelijke alinea’s en zelfs conceptuele stukken. Terwijl we gewoon simpelweg willen lezen: wat gaan we doen, hoe gaan we dat doen, wat gaat dit ons kosten en wat betekent dit voor onze financiële positie. Iets wat onze inwoners ook zullen willen weten.

Daarom dient de VVD namens de gehele oppositie de motie: ‘Betrokkenheid, het moet van twee kanten komen’ in. Waarin de oppositie het college oproept ervoor te zorgen dat de begroting 2020-2024 voor alle lezers prettig leesbaar is.  Zoals gezegd, we moeten onze inwoners transparant kunnen uitleggen wat we als gemeente gaan doen, want ook onze inwoners betalen mee aan de uitgaven uit dit stuk. Dat brengt ons op het volgende onderwerp:

De financiën en lokale heffingen

Het is de eerste begroting van dit college maar niet de eerste keer dat we de financiële discipline van dit college onder de loep nemen.

De VVD vindt de verhoging van de schuld, de verslechtering van onze solvabiliteit en onze uitgeputte belastingcapaciteit onbestaanbaar. U kiest ervoor om de plaatjes hierover op te groenen. Daar slaagt u beter in dan in het schrijven van een duurzaamheidsparagraaf. Daar is nog niks concreets aan.

Voorzitter, met dit financiële beleid zal het college er niet in slagen om een toekomstige crisis op te vangen. Regeren is vooruitzien, niet vooruitschuiven. Dit college heeft de mond vol over een duurzame toekomst, maar aan de bomen die u zult planten zal helaas geen geld groeien.

Daarom dient de VVD twee moties in. De eerste motie Cofinanciering vraagt ook om eigen geld roept op tot een onderzoek naar het instellen van investeringsfonds voor projecten waar we nu geen geld voor (kunnen) reserveren omdat hier geen ruimte voor is in de begroting terwijl we allemaal weten dat deze projecten in de toekomst noodzakelijk zullen zijn, zoals de Papentorenvest garage. Als we geld voor dit soort projecten bij het Rijk of de provincie los willen maken zullen we ook met geld aan de tafel moeten zitten. Dan pas kun je meepraten.

De tweede motie Anticyclischbeleid is gezond beleid roept op tot een voorstel van het college bij de Kadernota waarin het aan zal geven waar we in tijden van crisis kunnen snijden. Regeren is immers vooruitzien en keuzes maken. Daar kunnen we ons maar beter goed op voorbereiden.

Dan de lokale lastdruk. We zijn kampioen hoge woonlasten en u gaat daar gewoon mee door terwijl we nu juist de lasten zouden kunnen verlagen, in goede tijden geeft u wat terug aan de inwoners, in de slechte tijden heeft u ook iets van de inwoners genomen. U kiest anders en laat de lokale lastendruk stijgen in 2019 met 10%, u hoort het goed 10%. Onze woonlasten stijgen bovengemiddeld en zijn bijna 12% hoger dan het gemiddelde van de grote gemeenten.

Toch wordt de Haarlemse inwoner ieder jaar voorgehouden dat deze niet echt stijgen, nee de gemeente past slechts een inflatiepercentage toe. Dat kunnen we gerust een inflatiespook noemen, of een verkapte tariefsverhoging. Wat doet het college namelijk: het college kiest voor het gemakt het hoogste inflatiecijfer van het jaar. Zou het dit college dan niet sieren om de stijging van de lasten te temperen door voortaan slechts het gemiddelde inflatiepercentage toe te passen? De VVD dient daartoe de motie temper de stijging van de lokale lasten in.

Voorzitter, dan ga ik over naar één van de meest besproken onderwerpen.

Wonen

De commissie ontwikkeling zal de komende jaren vergaderrecords gaan verbreken. Ieder project dat voorbij komt wordt namelijk onderworpen aan de 40% sociale woningen eis. Het is nu al duidelijk dat dit een vertragende factor gaat vormen. De VVD onderstreept de bouwambities van het college, maar volgens de cijfers in deze begroting gaan we deze ambities niet eens halen. Wat gaat u eraan doen om wel die woningbouw te versnellen?

De VVD is zich er van bewust dat de invloed van de gemeente beperkt is, we hebben immers beperkt grondbezit. Maar we willen wel kijken hoe we pragmatisch om kunnen gaan met de woningnood. De 40% eis werkt nu vertragend, de VVD wil ook dat de wachtlijsten worden weggewerkt en heeft daarom naar een oplossing gezocht. En die oplossing bieden we aan in de motie: een doorstroomwoning is ook sociaal.

Hierin roepen we het college te onderzoeken of een percentage van een nieuwbouwproject in het middeldure- of dure huur of koopsegment gereserveerd kan worden voor doorstromers vanuit een sociale huurwoning. En dit percentage mee te tellen als ‘sociaal’ omdat dit bijdraagt aan de beschikbaarheid van sociale huurwoningen in de stad.

Parkeren

Wat ook creativiteit vergt is het terugbrengen van het aantal auto’s op straat. U vindt de VVD daar aan uw kant, zolang het geen wegpesten betreft en men nog ergens de auto kwijt kan. Met uw bezuinigingsmaatregel heeft u ruime meeropbrengsten op het parkeren binnengehaald. Als u dan echt wilt dat de auto de garage in gaat in plaats van de straat, gebruik dan de meeropbrengsten om dit doel te verwezenlijken. Daarom dient de VVD de motie tarieven doen bewoners bewegen in met het verzoek om een onderzoek om de meeropbrengsten parkeren te gebruiken voor het verlagen van de abonnementstarieven voor bewoners voor de parkeergarages.

Toegankelijke stad

Ambitieus is de raad als het gaat om een toegankelijke stad. De VVD heeft veel respect voor de positieve houding van de ambassadeurs van het jaar van de toegankelijkheid en hun liefde voor onze mooie stad. Met pragmatische wensen en zaken zien zij verbetering. Één daarvan was dat het voor slechtzienden onwijs onhandig is dat borden van werkzaamheden vaak laag hangen. Daar stoot je in smalle straten dus zo je hoofd tegen. Sinds deze ervaringsdag denk ik daar bij ieder geel bord dat ik zie aan. Dus wil de VVD graag heel pragmatisch het college oproepen om ervoor te zorgen dat hier bij het plaatsen van de borden voortaan rekening mee wordt gehouden. kleine moeite maar groot verschil

Dat doen we met de motie: laaghangendfruit, hang de borden hoger op

Tot zover de eerste termijn van de VVD.

De behandeling van de begroting is ook hier terug te kijken