Kadernota 2019: College zet partytent op met onweer op komst

Deze week bespreekt de Haarlemse gemeenteraad op 1, 3 en 4 juli de Kadernota. Het college (GroenLinks, PvdA, D66 en CDA) presenteert daarin de plannen voor het komende jaar die verwerkt moeten worden in de Begroting.

Op maandag 1 juli sprak Fractievoorzitter Anne Sterenberg de volgende tekst uit in de eerste termijn over deze Kadernota:

Ingediende moties zijn als bijlage opgenomen en vindt u onderaan de pagina. Daarnaast kunt u de vergaderingen online volgen en terugkijken.


Voorzitter,

Onlangs kocht ik een tent, en een verstandig kampeerder zo heb ik geleerd, zet voordat hij op reis gaat zijn tent al een keer op om het materiaal te testen. Nu werd er voor die avond regen voorspeld dus keken we verstandig op de buienradar of we nog genoeg tijd hadden om de tent op te zetten en weer op tijd af te breken.

Het college heeft met het coalitieakkoord ook een tent gekocht, een party tent. En het college is deze tent op gaan zetten in het bos. En nu is er één probleem, er komen hevige buien op het gebied af en er wordt zware onweer voorspeld, dan is het bos geen goede plek om te zijn.

Maar tja het college heeft haar party tent met duurzame lampjes al opgebouwd en de tent zit al vol met mensen die zijn voorgehouden dat het college het mooiste feestje ooit gaat bouwen. Het kan niet gek genoeg. Af en toe waarschuwt er wel iemand bij het college of het nou wel zo verstandig is om het feestje door te laten gaan. Maar het college beslist en zegt nee later, later gaan we wel kijken of het allemaal goed komt. Daarmee brengt het college niet alleen zichzelf in gevaar maar alle anderen in de tent.

En dat voorzitter, dat is ook precies hoe het hier nu met deze Kadernota gaat. De onheilspellende donderwolken hebben zich boven deze Kadernota verzameld en het college kiest ervoor om het nemen van maatregelen uit te stellen.

Nee bij dé herijking 2020, dan gaan we kijken hoe we de boel gaan oplossen. Maar voorzitter, herijken doe je ieder jaar. Je hoort ieder jaar bij de Kadernota te kijken of je plannen realistisch genoeg zijn om deze vorm te kunnen gaan geven in de Begroting.

We hebben hier een Kadernota liggen die financieel niet in balans is, het college durft slecht keuzes te maken en áls het college al keuzes maakt dan maakt ze de verkeerde.

En ik zei het al. Het college viert dit feestje niet alleen. Nee het college heeft een stad vol Haarlemmers die rekenen en vertrouwen op het college. Maar met de naderende tegenvallers is het maar de vraag of: 

  • De Haarlemmers die zorg nodig hebben dat straks nog kunnen krijgen, want is de zorg gewaarborgd wanneer we deze niet reëel begroten?

  • Hoelang gaat het nog duren voordat we de gemeente zijn met de hoogste woonlasten?

  • Hebben we de capaciteit wel om de woningen te bouwen voor de Haarlemmers die staan te springen om een woning, onze woningbouw opgave loopt namelijk nu al vertraging op

  • En kunnen alle initiatieven die met een boel poeha zijn opgestart over een jaar nog wel overeind worden gehouden als de gemeente het infuus eruit moet trekken?

Nee, daar is het college nu even nog niet mee bezig. Het college wil haar feestje doorzetten. De duurzaamheidsambities rijzen de pan uit. In plaats van er verstandig voor te kiezen om smart follower te worden in de duurzaamheidstransitie wil het college het wiel graag overal zelf uitvinden en voorop lopen.

Dat doet het college met het geld van de Haarlemmer. En niet alleen met het geld van de Haarlemmers van nu, maar ook van onze toekomstige inwoners.

Een verstandig college had in deze Kadernota al een taakstelling opgenomen. De afgelopen maanden hoorden wij telkens: bij de Kadernota, dat komt bij de Kadernota. Nu de Kadernota voor ons ligt horen we: bij de Herijking 2020, en wat doen we in de tussentijd?

Het college kiest ervoor om de kraan voor de reserve Beheer en Onderhoud Openbare Ruimte dicht te draaien. Daar kan de VVD niet mee instemmen. Wij dienen daarover dan ook een amendement in.

Het CDA was toen ze nog in de oppositie zat altijd duidelijk: “Achterstallig onderhoud is ook een schuld aan de stad”. Het college laat de schuld dus eigenlijk nog meer oplopen want in 2022 wordt er een onderhoudspiek verwacht die boven de structureel beschikbare middelen stijgt. En daarom is het belangrijk om de kraan voor de reserve Beheer en Onderhoud Openbare Ruimte niet dicht te draaien.

En de reserve Ongedeelde stad? Nou die reserve blijft vol. Weet iemand waar deze pot nou echt voor bedoeld is want we hebben bij het Deliterrein gezien dat daar waar het heel logisch was geweest om deze reserve aan te spreken de pot onaangeroerd bleef. Een potje voor de sier om te pronken met idealen wellicht? Ondertussen loopt dankzij deze idealen de bouw van woningen vertraging op.

En ik noemde ze al eerder, alle initiatieven die worden opgestart in de stad. Er wordt van alles in de steigers gezet om binnen een paar jaar weer af te moeten breken omdat we het geld niet hebben.

Er zijn Haarlemmers en initiatieven die rekenen op de steun van het college, ook de komende jaren. Hoe gaat het college straks de boodschap overbrengen als we moeten gaan bezuinigen? Het college zal dan vermoedelijk krokodillentranen huilen en Den Haag de schuld geven, terwijl ze de bui al van verre aan had kunnen zien komen.

Deze gevolgen komen wat de VVD betreft geheel op het conto van dit college en deze coalitie te staan. De daken liggen straks vol zonnepanelen maar het geld voor de zorg is op, de stad verslonst en de wegen zullen verder verslechteren. We staan vast in de file omdat we geld hebben uitgeven aan het afwaarderen van wegen terwijl we dit geld ook uit zouden kunnen geven aan het bereikbaar en levendig houden van winkelgebieden. Daarom dient de VVD een Amendement in om de investeringen voor de Cronjé naar voren te schuiven en we dienen een motie in voor de zondag openstelling van de Cronjé, dat is niet alleen goed voor de ondernemer maar ook voor ook voor alle inwoners en bezoekers van de straat.

En de verslonzing van onze binnenstad, die zien we nu ook al. Al tijden klagen binnenstad bewoners over afval naast de prullenbakken. Haarlemmers en bezoekers willen hun afval dus wel weggooien, maar de mogelijkheden sluiten niet aan op de behoefte. Daarom dient de VVD een motie in om de hoeveelheid Bigbelly afvalbakken uit te breiden.

De VVD zei het al, dit college durft geen keuzes te maken. Op één keuze na en dat is de rekening bij de Haarlemmers leggen. Stonden we bij de jaarrekening nog op de 9de plek van duurste gemeenten, dit college werkt toe naar een podiumplaats en komt dit jaar met deze verhoging op plek 4 uit. Een makkelijke linkse belasting waarmee de hardwerkende Haarlemmer weer in de portemonnee wordt geraakt.

En voor de oplettende lezers van het coalitieakkoord vinden we hier dus een verbroken belofte aan de Haarlemmers. Daarin staat dat de OZB voor woningen ook de komende vier jaar niet zou worden verhoogd (behoudens inflatieaanpassing). Het is duidelijk dat het college weer even op het juiste spoor moet worden gezet.

Daarom dient de VVD een motie in waarin ze het college oproept om als doelstelling op te nemen om nog deze coalitieperiode weer op het gemiddelde van woonlasten te komen. Dan een andere last, de afvalstoffenheffing.

Voor de afvalstoffen zou het college uitgaan van kostendekkende leges. Daarbij vergeet het college wel te vermelden dat voor een groot deel van de Haarlemmers de rekening helemaal niet alleen bestaat uit de kosten voor het afval. Nee deze Haarlemmers betalen ook voor het kwijtscheldingsbeleid van de gemeente. Dat heeft wat de VVD betreft niets te maken met de geleverde dienst en kostendekkendheid.

De VVD dient daarom een motie in waarin ze het college oproept deze kwijtschelding voortaan te dekken vanuit het sociaal beleid, waar dit ook onder valt en bijvoorbeeld dekking te vinden in de minimagelden, dan verhoogt u deze maar niet. De woonlasten stijgen namelijk al genoeg voor de Haarlemmers.

En om dan meteen het bruggetje naar het sociaal domein te maken. Ik had het al eerder over de hardwerkende Haarlemmers. En werkende Haarlemmers zien we allemaal graag want een baan zorgt ervoor dat mensen goed mee kunnen doen. Complimenten hebben we al eerder gegeven voor het project ‘Ik doe mee’, maar wat de VVD betreft gaan er de komende tijd nog veel meer mensen meedoen. En daarom dient de VVD een amendement in: waarmee we meer geld  willen reserveren om meer mensen van de bijstand naar werk te krijgen.

Maar naast mee doen, is ook erbij horen en jezelf mogen zijn voor de VVD van groot belang. Onlangs bespraken we het nieuwe Regenboogbeleid, nieuw is alleen niet het juiste woord want we gaan geen nieuwe dingen doen. De VVD heeft toen de vraag gesteld en die vraag staat nog steeds: doen we genoeg om te doen wat we moeten doen: namelijk ons er als stad hard voor maken dat iedereen zich vrij, veilig en geaccepteerd kan voelen en stellen we daarvoor genoeg geld beschikbaar. Of besteden we het vooral aan het topje van de ijsberg en pakken we de verborgen problematiek niet aan waardoor Haarlemmers noodgedwongen in de kast blijven.

De VVD hoort graag van de wethouder hoe we ernaartoe kunnen werken dat we over voldoende kennis en regie beschikken en voldoende budget en innovatie inzetten.  

Regie moeten we ook pakken op de budgetten voor de WMO. Over WMO zijn we elkaar dit jaar al meerdere malen tegengekomen. De VVD wil ervoor zorgen dat iedere Haarlemmer de zorg kan krijgen die nodig is en roept het college daarom in deze motie dan ook op om in de Begroting reële budgetten op te nemen voor de WMO, welke zijn gebaseerd op het onlangs verschenen onderzoeksrapport ‘Zicht op de ontwikkeling van WMO meldingen’.  

Voorzitter, ik rond af. Een normaal mens denkt er niet aan om zijn tentje op te zetten tussen de bomen in het bos met een buienradar die rood uitslaat van de onweermeldingen. Maar dit college gaat gewoon door met haar feestje.