Afgelopen donderdag werd in de commissie Samenleving het Collegebesluit 'Inrichting Meldpunt Sociaal Domein' besproken. Dit besluit is tot stand gekomen als uitvoering van de door de raad aangenomen moties rondom de gewenste ombudsfunctie sociaal domein. Het betreft de moties: “onafhankelijke ombudsfunctie sociaal domein” (aangenomen op 26 juni 2014) en de motie “regionale ombudsfunctie sociaal domein” (aangenomen op 30 oktober 2014).
Ombudsfunctie sociaal domein
De VVD heeft de in oktober aangenomen motie voor een regionale ombudsfunctie sociaal domein gesteund. Het Meldpunt Sociaal Domein zou hier invulling aan moeten geven waardoor het college de moties als afgedaan beschouwd. Toch heeft de VVD in de commissie grote twijfels naar de wethouder geuit over de wijze waarop invulling aan de moties wordt gegeven en het nut en de noodzaak van deze vorm. Volgens de VVD wordt er met dit besluit namelijk niet veel meer dan een tandeloze tijger in het leven geroepen. Goed voor de werkgelegenheid, want als het aan dit besluit ligt, zou er straks een ‘niet onafhankelijke’ medewerker van de gemeente achter een telefoon zitten als doorgeefluik. Een extra FTE voor de gemeente, maar vooral een dure telefonische doorschakelaar naar de zorgaanbieders.
In het besluit wordt namelijk het volgende over de rol van het meldpunt geschreven:
"Conform onze aanbestedingsvoorwaarden beschikken alle zorgaanbieders over een klachtenregeling. Het Meldpunt Sociaal Domein zal bij klachten dan ook altijd verwijzen naar de klachtenprocedure van de zorgaanbieder".
"Klachten over voorzieningen in het sociaal domein kunnen het beste zo dicht mogelijk bij de bron worden opgelost: dus tussen de zorgaanbieder en de cliënt. Dat is ook in het belang van de cliënt en sorteert ook het snelste effect en sluit aan bij het advies van de Nationale Ombudsman. Het Meldpunt heeft hierin geen primaire rol".
Tandeloze tijger
Een omschrijving als deze kan maar één vraag oproepen: Wat gaan we dan wel doen? In hoeverre komt dit besluit dan nog tegemoet aan de wens om een onafhankelijke functie met een overzichtelijke klachtenregistratie. Een laagdrempelige vorm van klachtenregistratie en afhandeling waarbij inzichtelijk wordt gemaakt waar de knelpunten liggen waar vervolgens proactief op geacteerd kan worden en melding en signalering plaats kan vinden over eventuele misstanden in het sociaal domein of suggesties ter verbetering gemeld kunnen worden?
Is de invulling zoals voorgesteld door de wethouder dan nog een zinvolle aanvulling op onze Beroep-en bezwaarprocedure, de werkzaamheden van de opdrachtteams en de contractmanagers, welke worden meegenomen in de P&C-cyclus van de gemeente? Daarnaast moeten we niet vergeten dat onze cliënten in het sociaal domein veelal al een contactpersoon bij de gemeente hebben die ze aan de mouw kunnen trekken bij misstanden. Welke toegevoegde waarde heeft een niet onafhankelijke telefonische doorschakelaar dan? De gemeente moet immers altijd aanspreekbaar zijn.
We zullen met dit meldpunt dus niks voor onze inwoners oplossen. In feite sturen we door en monitoren we. Maar zoals gezegd, deze monitoring kan ook plaatsvinden aan de hand van de verplichte managementrapportages van de zorgaanbieders naar de gemeente als opdrachtgever. De zorgaanbieders hebben hiervoor een verplichte klachtenregeling.
Kostenoverweging
Tot slot vindt de VVD het ook belangrijk om een kostenoverweging te maken. Het klinkt heel sociaal, een 'meldpunt sociaal domein'. Maar hoe sociaal vinden wij dat nog wanneer wij hier de komende jaar € 65.000 per jaar voor uittrekken? Geld wat gemarkeerd is voor het sociaal domein en dus ook gebruikt kan worden voor goede zorgverlening aan onze inwoners. De VVD kiest er dan voor om het geld uit te geven aan goede zorgverlening in plaats van aan een tandeloze tijger, waarbij het er nog steeds op lijkt dat het de slager is die zijn eigen vlees keurt.
De signalen die met dit meldpunt opgepakt zouden worden, lijken ons signalen die de gemeente ook op zal vangen met de reeds ingezette maatregelen. En mocht u het idee hebben dat wij signalen missen, er misstanden plaatsvinden of heeft u suggesties ter verbetering. Dan kunt u ook altijd contact met ons opnemen. Dat kost geen € 65.000 per jaar en is onafhankelijk van de gemeenteambtenaar en de zorgaanbieder. Wij zullen namelijk altijd opkomen voor goede zorg voor onze inwoners.
Was deze tandeloze tijger ooit gaan bijten?
De slotvraag is dan ook, gaan we door met dit voorstel? Gelukkig niet, onder andere op aandringen van de VVD fractie heeft de wethouder besloten het besluit in te trekken. Wat gaat er nu dan gebeuren met de aangenomen moties? Voorlopig niks, de wethouder wist tijdens de vergadering de bal 'vakkundig' bij de commissie neer te leggen.
Wat bij een enkeling zelfs de vraag zou kunnen oproepen: Heeft de gemeente (lees wethouder) ooit de intentie gehad om daadwerkelijk een goede invulling aan de moties te geven? Of heeft ze de commissie bewust een slecht voorstel gepresenteerd waardoor de verdere uitvoering van de moties van tafel is geveegd door de wethouder? De wethouder was in de commissie in ieder geval niet erg overtuigend over haar besluit. Ze gaf continue aan 'zoekende te zijn' maar wilde kennelijk wel zonder een goede oplossing gevonden te hebben de komende twee jaar € 65.000 euro per jaar van ons gemeenschapsgeld uitgegeven. Geld dat ook naar goede voorstellen kan op basis van goede besluiten. Geen besluiten waar nog wordt gezocht en waar zelfs de wethouder niet overtuigend achter kon staan.
Wordt vervolgd..
Voor alle stukken bij dit onderwerp, zie agendapunt zes: https://gemeentebestuur.haarlem.nl/Vergaderingen/Commissie-samenleving/2015/19-maart/20:00